De ultieme politieke liefdesdaad

Referentie:

Hardt, Michael - Negri, Antonio, De Menigte. Oorlog en democratie in de nieuwe wereldorde, vertaling Guus Houtzager, Amsterdam: De Bezige Bij, 2004, 391 p. (oorspronkelijke uitgave: Multitude. War and Democracy in the Age of Empire, s.l.: The Penguin Press, 2004).

 

Plaatskenmerk:

Eigen bibliotheek

 

Extract:

"Na deze langdurige periode van geweld en tegenstellingen, van mondiale burgeroorlog, van het verval van de imperiale biomacht en van het eindeloze gezwoeg van de biopolitieke menigten moeten de buitengewone opeenstapelingen van grieven en hervormingsvoorstellen op een gegeven moment door een bijzondere gebeurtenis, een radicale opstandige eis, worden getransformeerd. Zichtbaar is al dat er momenteel sprake is van een splitsing in de tijd tussen een heden dat al dood is en een toekomst die al leeft - de afgrond die daartussen gaapt neemt reusachtige afmetingen aan. Te zijner tijd zal een bepaalde gebeurtenis ons als een pijl de levende toekomst inschieten. Dat zal de werkelijke politieke liefdesdaad zijn." (p. 366)

Twee reacties op andermans lijden

Referentie:

Nilson, Peter, "On the Suffering of Compassion", Philosophia (2011) 39, p. 125-144.

 

Plaatskenmerk:

Mijn Documenten/Filosofische bibliotheek
Zie ook: http://www.swetswise.com/ (geraadpleegd op 28.11.2011).

 

Extract:

"(...) there is empirical evidence to suggest that when we act out of compassion for someone else, then we act with the aim of relieving this other person of her suffering. As already mentioned, Batson and Coke (1981) have found evidence that there are two significantly different reactions to other people's suffering: (1) personal distress (which seems to come close to afflictive suffering) and (2) empathy (which includes compassion)." (p. 130)

Plato en Beethoven

Referentie:

Bent, Ian, "Plato-Beethoven: a hermeneutics for nineteenth-century music?", in: Bent, Ian (ed.), Music theory in the age of Romanticism, UK: Biddles Short Run Books, 1999, transferred to digital printing, p. 105-124 (oorspronkelijke uitgave: Cambridge: Cambridge University Press, 1996).

 

Plaatskenmerk:

UA-CST T&L 78 J 19 BENT 99

 

Extract:

"The very adoption of the hermeneutic method may itself have been a rhetorical device, a means of saying implicitly that Beethoven's (5th) symphony needed no more defense or justification than did Plato's Dialogues - that while interpretation might reveal a clear structure beneath the complex and baffling surface, the work was already as unassailable as that masterpiece from the fourth century BC." (p. 124)

Parasiteren tot de dood erop volgt

Referentie:

Serres, Michel, Het contract met de natuur, vert. uit het Frans door Roel Kaptein ... et al., Kampen - Kapellen: Kok Agora - DNB/Pelckmans, 1992, 182 p. (oorspronkelijke uitgave: Le contrat naturel, Paris: Editions François Bourin, 1990).

 

Plaatskenmerk:

UA-CST MAG-OW-B 25477

 

Extract:

"Wij moeten onze machtswellust, onze bezitsdrang en onze neiging tot nestbevuiling onderdrukken. Ons verdrag [met de natuur] behoeft het karakter van een bestand, van een staakt-het-vuren in de 'objectieve oorlog'. Het symbiotisch verdrag houdt erkenning van onze gastvrouw in, want anders leidt het menselijk parasiteren onvermijdelijk tot de dood van degene op wie geteerd wordt, tot de vernietiging van wie wij bewonen. En met die vernietiging zouden wij onszelf vernietigen." (p. 62)

Speculatieve regels van de sociale kunstecologie

Referentie:

Sloterdijk, Peter, Kritiek van de cynische rede, vertaald door Tinke Davids, Amsterdam: Uitgeverij De Arbeiderspers, 1992, tweede druk (eerste druk 1984), 860 p. (oorspronkelijke uitgave: Kritik der zynischen Vernunft, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag, 1983).

 

Plaatskenmerk:

Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, 591363 [C0-109 e]

 

Extract:

"Men kan twee speculatieve regels van de sociale kunstecologie opstellen: het echte, levende, wat 'origineel' is, wordt ingeperkt door zeldzaamheid; de impulsen die dergelijke originelen geven aan de massa, worden ingeperkt door fictionalisatie. Het echte blijft zeldzaam; imitaties en dingen die alleen maar 'interessant' zijn, blijven automatisch ongevaarlijk en worden voor de massa vrijgegeven." (p. 192-193)

Postmodernisme versus deconstructie

Referentie:

Ermarth, Elizabeth Deeds, art. "Postmodernism", in: Routledge Encyclopedia of Philosophy, Edward Craig (ed.), http://www.rep.routledge.com/article/N044SECT2 (geraadpleegd op 27.11.2011).

 

Plaatskenmerk:

Mijn Documenten/Filosofische bibliotheek

 

Extract:

"Postmodernism differs from deconstruction, with which it is sometimes confused. Deconstruction is a methodology with agendas similar to some of postmodernism but with a much more limited capability. Deconstruction is a negative movement by which an interpreter of a code or sign-system (for example a novel or a psychoanalysis) looks for what is not present rather than what is present – looks for the points of crisis and breakdown in a system or a rationalization rather than its more obvious positivities. This methodology has the initial value of opening interpretation to complex reading, but it soon gets lost in circularity; the negative quality of its questioning often limits the creativity of the response. It is almost as though deconstruction is riveted on what it has not got, operating on a kind of nostalgia for the referential view of language that postmodernism revises." (2 The role of language)

De dialogische ruimte

Referentie:

Jaksche, Elisabeth - Van Zilfhout, Peter, "Dialoog, sociale waarden en diversiteit", in: Van Zilfhout e.a. (red.), De Vrije Ruimte. Filosofie, ruimte, ontmoeting, Budel: Damon, coll. Flexus: Fontys filosofie reeks, 2009, p. 88-103.

 

Plaatskenmerk:

Fontys Mediatheek Tilburg Kunsten, 179 vrij

 

Extract:

"De dialogische ruimte, of ruimte van de dialoog, bestaat als een dubbele ruimte. Het is een fysieke ruimte, omdat de deelnemers alleen aanwezig zijn, niet alleen luisteren naar elkaar, maar elkaar ook kunnen zien, zowel bij hun spreken als bij hun zwijgen. Het is ook een talige en geestelijke ruimte, het is een soort van tussenruimte, tussen de deelnemers in gesponnen, die bestaat uit uitgesproken woorden en gedachten, welliswaar individueel uitgedrukt maar zeker ook gemeenschappelijk gedragen. Elke dialogische ruimte is daarom ook uniek en onherhaalbaar." (p. 88-89)

Over Lyotard en de metafoor van het eilandenrijk

Referentie:

Erno Eskens (red.), Dit is Lyotard. Zijn belangrijkste geschriften, samenstelling en inleiding Erno Eskens, Kampen: Agora, 2003, 430 p.

 

Plaatskenmerk:

UA-CST 19.8 P-LYOT 2003

 

Extract:

"Er zijn vele manieren om met taal om te gaan; er zijn vele eilanden. Ieder mens navigeert daartussen. (...) Er zijn geen vaste verbindingen tussen de eilanden, we kunnen op ontelbaar vele manieren navigeren tussen de discoursen. Daar schuilt onze vrijheid. (...) Over eilanden heen vliegen kan echter niet. Het ontbreekt ons aan een metataal waarin we de verschillende talen kunnen vergelijken en beoordelen. We zijn veroordeelt tot zwemmen van discours naar discours, van genre naar genre. En we weten het. We weten dat we een toevallige taal spreken. Dat is het eerste teken dat de postmoderne mens ten diepste sceptisch is." (p.13, inleiding)

Engels over literatuur

Referentie:

Engels, Friedrich, Letter to Minna Kautsky, 26.11.1885, transcribed by Andy Blunden, Marx and Engels Internet Archive, http://www.marxists.org/archive/marx/works/1885/letters/85_11_26.htm (geraadpleegd op 27.11.2011).

 

Plaatskenmerk:

Mijn Documenten/Filosofische bibliotheek

 

Extract:

"The novel (Die Alten und die Neuen) itself reveals the origins of this shortcoming. You obviously felt a desire to take a public stand in your book, to testify to your convictions before the entire world. This has now been done; it is a stage you have passed through and need not repeat in this form. I am by no means opposed to partisan poetry as such. Both Aeschylus, the father of tragedy, and Aristophanes, the father of comedy, were highly partisan poets, Dante and Cervantes were so no less, and the best thing that can be said about Schiller’s Kabale und Liebe is that it represents the first German political problem drama. (...) I think however that the purpose must become manifest from the situation and the action themselves without being expressly pointed out and that the author does not have to serve the reader on a platter — the future historical resolution of the social conflicts which he describes. To this must be added that under, our conditions novels are mostly addressed to readers from bourgeois circles, i.e., circles which are not directly ours. Thus the socialist problem novel in my opinion fully carries out its mission if by a faithful portrayal of the real conditions it dispels the dominant conventional illusions concerning them, shakes the optimism of the bourgeois world, and inevitably instils doubt as to the eternal validity of that which exists, without itself offering a direct solution of the problem involved, even without at times ostensibly taking sides." (s.p.)

Het hooglied van de liefde

Referentie:

De Bijbel. Willibrord vertaling, Boxtel: Katholieke Bijbelstichting, 1978, XIV + 1842 p.

 

Plaatskenmerk:

Eigen bibliotheek

 

Extract:

"4 De liefde is lankmoedig en goedertieren; de liefde is niet afgunstig, zij praalt niet, zij beeldt zich niets in. 5 Zij geeft niet om de schone schijn, zij zoekt zichzelf niet, zij laat zich niet kwaad maken en rekent het kwade niet aan. 6 Zij verheugt zich niet over onrecht, maar vindt haar vreugde in de waarheid. 7 Alles verdraagt zij, alles gelooft zij, alles hoopt zij, alles duldt zij." (p. 1482, 1 kor 13: 4-7)

Michael Hampe over het wezen der natuur

Referentie:

Seel, Martin, "Warum die Welt einmalig ist", Zeit Online 26.11.2011, http://www.zeit.de/2011/48/L-S-Hampe (geraadpleegd op 26.11.2011).

 

Plaatskenmerk:

Mijn Documenten/Filosofische bibliotheek

 

Extract:

"In seinem 2009 erschienenen Buch Das vollkommene Glück hatte er [Michael Hampe] vier Meditationen über das Thema nebeneinandergestellt und seinen Lesern die Schlüsse aus diesen gegenläufigen Deutungen weitgehend selbst überlassen. Sein neues Werk Tunguska oder Das Ende der Natur vereint noch weit mehr philosophische Stimmlagen in einem einzigen Band. Den Hauptteil bildet ein in vier Akte unterteiltes Totengespräch, das die Tradition dieses Genres von Lukian bis Paul Valéry in virtuoser Manier erneuert. Als Kronzeugen treten unter anderem Goethe, Heidegger, Alain Badiou und Andrei Tarkowski auf. Jeder der Dialoge wird von nahezu poetischen Vorspielen eingeleitet, die den vier Elementen Wasser, Erde, Feuer und Luft gewidmet sind. Eine freie Improvisation über das fünfte Element der Zeit, das den Bewegungsraum der vier anderen durchwirkt, schließt sich an. Gefolgt wird dieses Spiel von einer flüssig geschriebenen Abhandlung über die Unmöglichkeit einer stabilen Unterscheidbarkeit von Natur und Kultur." (s.p.)

Over Walter Benjamin

Referentie:

Zelnick, Stephan, review of: Wolin, Richard, "Walter Benjamin: An Aesthetic of Redemption", The Journal of Aesthetics and Art Criticism 42 (1983) 2, p. 233-235.

 

Plaatskenmerk:

Mijn Documenten/Filosofische bibliotheek
Zie ook: http://www.jstor.org/stable/430672 (geraadpleegd op 26.11.2011).

 

Extract:

"There is a persistent romanticism in Wolin's Benjamin: Benjamin's attraction to obscure learning and fragmentary texts, his resistence to merely scholarly reconstructions of historical moments in favor of the living spirit, his faith in the Messianic moment that could instantly admit perfection into a debased world, his rejection of Enlightenment and productivist claims for progress, his love for communal life and art, his shattering of spatial-temporal coordinates in order to see through to the special qualities of things, words, and experiences." (p. 234)

Bestaat de ziel?

Referentie:

Voltaire [Arouet, François-Marie], Kleine philosophische Aufsätze, http://gutenberg.spiegel.de/buch/2437/8 (geraadpleegd op 26.11.2011).

 

Plaatskenmerk:

http://gutenberg.spiegel.de/buch/2437/8

 

Extract:

"Nun existiert aber diese erste animalische Seele sicher überhaupt nicht; sie ist nichts anderes als die Bewegung eurer Organe. Nimm dich in acht, o Mensch, deine schwache Vernunft dürfte kaum beweisen können, daß die andere Seele existiert. Nur durch den Glauben kannst du etwas von ihr wissen. Du wirst geboren, du wirkst, du denkst, du wachst, du schläfst und weißt selbst nicht wie. Gott hat dir die Fähigkeit zum Denken gegeben, wie er dir alles übrige gegeben hat. Und wenn er nicht gekommen wäre, da die Zeit nach seiner Vorsehung erfüllt war, dir zu offenbaren, daß du eine immaterielle, unsterbliche Seele hast, du selbst hättest keinen Beweis dafür." (Kapitel 8: Was ist die Seele? Haben wir eine Seele?)

Waarheid, Zijn en Schoonheid

Referentie:

Heidegger, Martin, De oorsprong van het kunstwerk, inleiding Hans-Georg Gadamer, vertaling Mark Wildschut en Chris Bremmers, Amsterdam: Boom, 2009, 104 p. (oorspronkelijke uitgave: "Der Ursprung des Kunstwerkes", in: Holzwege, Frankfurt am Main: Klostermann, 1950).

 

Plaatskenmerk:

UA-CST FILO 19.8 P-HEID 2009

 

Extract:

"De waarheid is de waarheid van het zijn. De schoonheid komt niet naast deze waarheid voor. Als de waarheid zich in het werk stelt, verschijnt ze. Het verschijnen - als dit zijn van de waarheid in het werk en als werk - is de schoonheid." (p. 98)

Muziek en moderniteit

Referentie:

Bowie, Andrew, "Music, Language and Modernity", in: Benjamin, Andrew (ed.), The Problems of Modernity: Adorno and Benjamin, London - New York: Routledge, 1991 (eerste druk 1989), p. 67-85.

 

Plaatskenmerk:

UA-CST FILO 19.8 G-BENJ 91

 

Extract:

"In music in the modern period there is much more clearly a sense in which the importance of the particular mode of articulation in question lies precisely in the way in which it gives both producer and listener an individual role which can never be fully amenable to analysis in terms of identity with dominant rules. Adorno's suggestion that even music in de modern age can end up using the same dominant mode of rational identification which negates individual meaning (...) has now been overtaken by other historical developments and revealed as an unneccesarily limiting view of music and modernity." (p. 83)

Walter Benjamins analyse van de aura

Referentie:

Symons, Stéphane, "Kunst, verstrooiing en aandacht", Ethische Perspectieven 21 (2011) 3, p. 288-303.

 

Plaatskenmerk:

UA-CST FILO 10E-ETP

 

Extract:

"De concepten 'invoeling' en 'mentale absorptie' en de paradox dat onze aandacht gewekt wordt door net die objecten en fenomenen die niet naar ons uitgaan vormden een grote invloed op Walter Benjamins bekende analyse van de aura. De aura duidt op de aantrekkingskracht van objecten en beelden die een autonomie bewaren ten aanzien van het dagelijkse bestaan en in zichzelf verzonken lijken en weerbarstig blijven tegenover onze blik. De aura wordt gedefinieerd als een 'eenmalige verschijning van een verte (in een object) hoe dichtbij dat (object) ook mag zijn'." (p. 296)

De relatie tussen filosofie en muziek

Referentie:

Goehr, Lydia, art. "Adorno, Theodor Wiesengrund", in: Encyclopedia of Philosophy, Donald M. Borchert e.a. (eds.), Detroit-New York: Thomson Gale, 2006, second edition, vol. 1, p. 25-30.

 

Plaatskenmerk:

UA-CST FILO 10A-BORC 2006:1

 

Extract:

"Philosophy and music stood in an antagonistic but intimate relation. Because music was the exemplary language of pure expression but of no concept, and philosophy that of pure concept but no expression, each yearned, as if seeking a (Goethean) affinity, for what the other had - rational articulation for the one, and expression for the other. In their productive but troubled yearning they jointly tracked the historical course of modernity." (p. 25)

Lijden en verlangen naar geluk

Referentie:

Berendzen, J.C., art. "Max Horkheimer", in: Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta (ed.), http://plato.stanford.edu/ (geraadpleegd op 26.11.2011).

 

Plaatskenmerk:

Mijn Documenten/ Filosofische bibliotheek

 

Extract:

"No social philosophy that denies the singular import of suffering, and the corresponding desire to overcome that suffering, can properly grasp human social reality. Thus, in the 1933 essay “Materialism and Metaphysics” Horkheimer writes that “man's striving for happiness is to be recognized as a natural fact requiring no justification” (p. 44). Prior to any critique of metaphysics, materialism rests on the basic recognition of suffering and the desire for happiness. Suffering and happiness are in some sense “properly basic”; their significance is evident, in no need of justification, and foundational to materialist social theory." (2.1. Suffering and the Desire for Happiness)

De crisis van muziek

Referentie:

Adorno, Theodor W., "On the Contemporary Relationship of Philosophy and Music", in: Essays on Music, selected, with introduction, commentary, and notes by Richard Leppert, new translations by Susan H. Gillespie, Berkeley - Los Angeles: University of California Press, 2002, p. 135-161 (oorspronkelijke uitgave: Gesammelte Schriften, vol. 18, Musikalische Schriften V: Theorie der neuen Musik, Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag, 1984).

 

Plaatskenmerk:

Eigen bibliotheek

 

Extract:

"The crisis of music, which needs no introduction, does not have to do merely with the difficulties of consistent and meaningful form-creation, not merely with the commercial hardening and leveling of musical life, not merely with the rupture between autonomous production and the public. Instead, all this has accumulated to the point where quantity is translated into quality." (p. 135)

De moderne theorie van de kolonialisatie

Referentie:

Marx, Karl, Het Kapitaal. Kritiek van de politieke economie, Vertaling Isaac Lipschits, Herziening en verklarende noten Hans Driessen e.a., Amsterdam: Boom, 2010, 750 p. (oorspronkelijke uitgave: Das Kapital. Kritik der politischen Oekonomie, Hamburg: Meissner, 1867).

 

Plaatskenmerk:

Eigen bibliotheek

 

Extract:

"De politieke economie verwart principieel twee verschillende soorten particuliere eigendom, waarvan het ene berust op de eigen arbeid van de producent, het andere op de uitbuiting van arbeid van anderen. Men vergeet dat het laatste niet alleen in directe tegenstelling staat tot het eerste, maar ook slechts op het graf ervan gedijt." (p. 717)